Verhalen uit de praktijk
Ervaring van Ron Mulder te Kockengen
Ron Mulder liet twee M2erlins plaatsen in een bestaande situatie. De melkveehouder kijkt met een goed gevoel terug op het eerste halfjaar robotmelken.
Jarenlang combineerde Ron Mulder (45) zijn jongveeopfokbedrijf met een bestaan als zzp'er. Hij werkte onder meer als monteur en als loonwerker. Intussen koesterde hij de wens om ooit nog eens zijn eigen melkveebedrijf te beginnen. In april 2015 ging zijn droom in vervulling. Aan de andere kant van het dorp Kockengen kocht hij samen met zijn schoonvader een bestaand bedrijf, dat hij met veestapel en al overnam.
De afgelopen jaren molk Mulder zijn dieren in een 2x10-melkstal van Fullwood. Deze melkstal uit 2006 werd in oktober 2018 vervangen door twee M2erlin-melkrobots. "Ik wilde graag automatisch melken. Dat past bij me, niet in de laatste plaats vanwege het stukje techniek wat er bij komt kijken", aldus Mulder. De robots zorgen bovendien voor de gewenste arbeidsverlichting en -flexibiliteit, vertelt de melkveehouder. "We hebben 160 stuks vee. Het bedrijf is zo ingericht dat ik het in mijn eentje kan bolwerken."
De keuze voor Fullwood was niet vanzelfsprekend. Mulder liet vier offertes maken. Al snel vielen twee leveranciers af. "Geruisloos melken was een belangrijke reden om voor Fullwood te kiezen. Luister maar, je hoort alleen de pulsator lopen", vertelt Mulder, terwijl hij vanuit zijn kantoor naar de M2erlins wijst. "We werkten bovendien al met het Crystal-managementprogramma en stappentellers van Fullwood. Met de keuze voor de M2erlins hoefden we dat niet te veranderen", aldus Mulder, die goed te spreken is over de service van dealerbedrijf De Bie Techniek. "De M2erlin is ook gewoon een mooie en strakke RVS machine. De box heeft een open karakter en alles is netjes weggewerkt. Dat toont mooi en is allesbehalve lomp."
De twee robots zijn ingepast in een bestaande situatie. De voorbereidingen namen veel tijd in beslag. Mulder ging niet over een nacht ijs. "Ik heb goed en lang nagedacht over de precieze invulling", aldus Mulder, die in januari 2018 begon met slopen. Samen met zijn broer - die een aannemingsbedrijf heeft - klaarde Mulder de klus. "We hebben de vloer eruit gehaald, een put gemaakt en het dak verhoogd", aldus de melkveehouder, die tijdens de bouw in de 2x10-melkstal kon blijven melken. "2018 was een hectisch jaar., maar ik kijk er met een goed gevoel op terug", vertelt Mulder, die geen spijt heeft van zijn keuzes.
De twee M2erlins zijn achter elkaar geplaatst. Wat direct opvalt is het enorme plein voor de melkrobots. De koeien hebben alle ruimte om de robots te betreden. "Er zit 6,60 meter tussen de boxen en het ijzerwerk", aldus Mulder. De melkrobots zijn sinds 2 oktober in gebruik. "Veel robotboeren weten nog precies wanneer ze zijn overgestapt op automatisch melken. Ze vergeten hun trouwdatum nog eerder", grapt de melkveehouder.
De 2x10-melkstal heeft plaats gemaakt voor een groot strohok. Separeren gebeurt via de robots. "De te separeren koe loopt via robot 1 door robot 2 naar de selectiepoort", aldus Mulder, die bij de inpassing van de robots volop aandacht besteedde aan ideale looplijnen voor hemzelf enerzijds en een optimaal koeverkeer anderzijds. "Je moet een koe de goede kant op laten lopen", zegt de praktisch ingestelde Mulder.
Bij de ingebruikname van de robots volgde Mulder de adviezen van de dealer op. Dat ging perfect, zo zegt de melkveehouder. "We zijn 's ochtends om 9.00 uur gestart. 's Avonds om 22.00 uur hadden alle koeien er twee robotbezoeken opzitten." Mulder kijkt met genoegen terug op de opstart. "Het is mij ontzettend meegevallen dat de koeien zo snel aan de robots gewend waren. Als ik hoor welke problemen zich her en der soms voordoen dan kun je bij ons spreken van een vlekkeloze start."
Mulder hoeft eigenlijk nooit meer een koe te halen, uitgezonderd enkele vaarzen in het begin van de lactatieperiode. "Je moet nooit te snel en te vaak koeien halen. Daar raken ze aan gewend. Een gezonde koe loopt vanzelf naar de robot. Blijft ze liggen dan is er wat aan de hand", aldus Mulder. Het gemiddelde aantal melkbeurten per dag ligt tussen 3,2 en 3,3. De dieren geven gemiddeld 30,5 tot 31 liter per dag. "Voorheen zaten we op 29 liter per dag. De productie is zeker gestegen", aldus Mulder, die een simpel voersysteem hanteert. Hij zet niet in op een maximale melkgift, maar wil de kosten in de hand houden. Dat lukt. Terwijl de melkproductie steeg, daalden de voerkosten. "Ik ben buitengewoon tevreden", aldus Mulder.
Ervaring van Kees en Martijn van de Brake te Nunspeet
Kees (67) en Martijn (29) van de Brake uit Nunspeet (Gld.) melken sinds 6 november 2018 met twee M2erlin melkrobots van Fullwood Packo. De melkproductie is sindsdien al flink gestegen. Het bedrijf bestaat uit 110 melk- en kalfkoeien, 35 stuks jongvee en 50 hectare grond (waarvan 32 in eigendom). Er zijn 25 stuks jongvee ondergebracht bij een opfokker. Het rollendjaargemiddelde is 10.507 liter, met 4,24 % vet en 3,57 % eiwit. Op het bedrijf wordt weidegang toegepast.
"Ik werk fulltime als zzp'er bij een melkveehouder in Flevoland. De twee M2erlins van Fullwood Packo zorgen voor arbeidsflexibiliteit en ontlasten me", vertelt Martijn van de Brake. In een vennootschap met zijn vader Kees runt de jonge ondernemer een melkveebedrijf in het Gelderse Nunspeet. Vorig jaar augustus namen vader en zoon Van de Brake afscheid van de 2x5-visgraat melkstal uit 1995. "De capaciteit van die melkstal sloot niet meer aan op onze veestapel. We waren per keer 2 uur en 15 minuten aan het melken", vertelt Martijn van de Brake.
Martijn van de Brake: "We hebben drie merken overwogen. Eentje viel al snel af. Bij de M2erlins van Fullwood Packo had ik uiteindelijk het beste gevoel. De M2erlin melkrobot is een mooie en degelijke machine. De robot beschikt over een geruisloze arm, die goed aansluit. Goed onderhangen is voor mij belangrijker dan snel onderhangen. De aansluitarm zorgt voor veel rust onder de koe. Dat vind ik belangrijk. Ik heb een hekel aan zenuwachtig gedoe."
De melkveehouder is goed te spreken over het feit dat de melkrobots volledig uit RVS zijn opgebouwd. "De machines zijn gemakkelijk en goed schoon te houden", zo zegt Van de Brake, die daarom ook extra investeerde in coating op de vloer en de muren.
Bij zijn keuze voor de M2erlins ging hij ook af op de ervaringen van collega-melkveehouders. "Ik had goede verhalen gehoord over dit type melkrobot. De aanwezigheid van dealer Van der Weerd uit Kampen was daarbij ook een pluspunt."
Bij de overstap op de M2erlins hield Van de Brake zijn dieren enkele dagen in twee groepen. Driemaal daags joeg hij de koeien door de robots. "In de eerste week moet je de koeien laten wennen aan de robots. Ze moeten het dagelijkse melkritme van voorheen loslaten."
De koeien waren vrij snel gewend aan de nieuwe manier van melken, vertelt Van de Brake. "De eerste weken stonden er gemiddeld tien koeien op de attentielijst. Na anderhalve maand waren vrijwel alle dieren gewend aan de M2erlins. Sindsdien gaat het eigenlijk vlekkeloos."
Van de Brake loopt niet de hele dag achter attentiekoeien aan. Indien nodig jaagt hij enkel 's ochtends en 's avonds koeien naar de robot. "Je moet koeien niet te snel en te vaak halen. De melkrobots moeten voor mij werken, ik wil niet voor de robots werken."
Met een smakelijke en eiwitrijke broksoort worden de koeien naar de robots gelokt.
Sinds de ingebruikname van de melkrobots van Fullwood Packo geven de koeien gemiddeld 5 liter per dag meer. "We zitten nu op 36 liter per koe per dag", zegt Van de Brake. Hij mikt op een jaarproductie van 11.000 liter per koe. "Maar 12.000 liter is een reëel streven", zo zegt hij. Met de ingebruikname van de melkrobots zijn vader en zoon Van de Brake gaan werken met stappentellers. "Op het gebied van vruchtbaarheid willen we nog een stap maken", aldus Van de Brake, die bij zijn koeien speciale aandacht heeft voor melkgift, beenwerk en eiwitgehalte.
De melkveehouders hebben momenteel 100 koeien aan de melk. De dieren worden gehouden in één grote groep. Er is vrij koeverkeer. "De koeien kunnen zelf kiezen welke robot ze bezoeken", aldus Van de Brake. Het gemiddelde aantal robotbezoeken per dag is 7. Het gemiddelde aantal melkbeurten in januari 2019 ligt tussen 3,3 en 3,4. In de robotruimte hangt een touchscreen met internetverbinding. Deze computer staat ook in verbinding met de pc van Van de Brake. "Ik kan hier al mijn managementzaken regelen. Dat is erg handig."
De dagelijkse productie per robot ligt in januari 2019 tussen 1.700 en 1.800 liter per robot. Van de Brake wil naar 2.000 liter per robot per dag. "We zitten nu nog op zo'n 24% vrije tijd per robot. Dat mag wat mij betreft terug naar 10%", aldus de melkveehouder, die op termijn graag 120 koeien aan de melk wil hebben. "Misschien kunnen we dit jaar al doorgroeien naar 1,3 miljoen liter melk. Met wat extra koeien erbij wil ik uiteindelijk graag naar 1,4 miljoen liter." De melk wordt opgeslagen in een nieuwe melktank. Die heeft een capaciteit van 15.500 liter.
Ervaring van familie de Nijs te Slootdorp
Kitty (52), Arthur (51) en Mark (25) de Nijs uit Slootdorp werken sinds april met drie M2erlin-melkrobots. "We hebben gekozen voor een compacte opstelling" aldus Arthur de Nijs, die zeer te spreken is over het geruisloze melkproces, de tijdsbesparing en de flexibiliteit.
Met de investering in drie nieuwe M2erlin melkrobots van Fullwood lijkt het een kwestie van tijd voordat familie De Nijs straks 100 jaar boert in de Wieringermeerpolder. "Mijn opa is hier in 1937 begonnen. Onze zoon Mark is de vierde generatie. Zijn broertje Jos (23) ziet het ook zitten om in het bedrijf te stappen", vertelt Arthur de Nijs met gepaste trots.
De robots staan in het midden van de stal. Hij koos voor een compacte u-opstelling. Aanvankelijk was het plan om twee robots centraal in de stal te plaatsen. De derde robot zou dan op de plek van de oude melkstal komen. Maar Arthur de Nijs was niet overtuigd van dat voornemen. Liever wilde hij alle robots op één centrale plek. Hij zag het bovendien niet zitten om twee keer te bouwen. "Daar had ik geen goed gevoel over", aldus De Nijs.
Het duurt lang voordat hij tot het uiteindelijke ontwerp komt. "Ze waren al aan het slopen toen ik ineens het licht zag. In het magazine van Fullwood zag ik een 3D-ontwerp van deze u-opstelling. Toen wist ik meteen dat ik het zo wilde hebben", vertelt hij met een glimlach. Na overleg met de installateur blijkt het mogelijk om de drie robots centraal in de stal te plaatsen. "Qua maatvoering kon het" aldus De Nijs, die het nieuwe plan meteen doorzet.
Arthur de Nijs neemt het melkveebedrijf in 1993 over van zijn vader. Hij zet direct een kapschuur neer en investeert in de jaren die volgen meerdere keren in grond. "We zijn in de loop der tijd van 20 naar 80 hectare gegroeid", aldus de melkveehouder. In 2014 verlengt hij de ligboxenstal. Er komen 150 ligboxen bij, bovenop de 88 boxen in het bestaande staldeel. Gezien de groei van het bedrijf is het moderniseren van de melkstal een logische volgende stap. "We hebben jarenlang in een 2x6 melkstal gemolken. We waren per melkbeurt vier uur bezig, iedere keer weer" aldus De Nijs.
Vanwege de onzekerheid over de wet- en regelgeving schuiven de melkveehouders het vervangen van de melkstal meerdere keren voor zich uit. "We dorsten de beslissing simpelweg niet te nemen", vertelt de melkveehouder. "We willen op een eenvoudige manier stapjes voorwaarts maken zonder daarbij te veel risico te nemen."
De koeien zijn snel gewend aan de nieuwe M2erlins. De Nijs merkt al snel dat hij steeds minder koeien richting de robots hoeft te dirigeren. Het celgetal daalt naar een gemiddelde van 87. Bij het robotplein hebben de koeien voldoende ruimte om in en uit te lopen. "Met behulp van hefhekken kunnen we koeien bij de robots vastzetten. Ze gaan dan vanzelf door de robot. Dat zorgt voor rust." Het gemiddelde aantal melkbeurten is 3,2.
Terwijl de koeien snel gewend raken aan de nieuwe manier van melken is Arthur de Nijs nog altijd aan het zoeken naar het juiste werkritme. Met een metafoor probeert hij duidelijk te maken hoe groot de overstap voor hem is. "Stel je eens voor dat je jarenlang met mes en vork hebt gegeten. Plots ga je over op stokjes. Dat is een wereld van verschil. Na het melken had ik voorheen altijd een voldaan gevoel. Nu heb ik soms het idee dat ik niets heb gedaan."
Toch is hij maar wat blij met zijn keuze. "De melkstal was aan vervanging toe. Met vier uur melken per keer liepen we ook op ons tandvlees. De Fullwood robots geven ons ontzettend veel arbeidsverlichting en -flexibiliteit."
De M2erlins draaien geruisloos. De melkveehouders vinden dat een groot pluspunt. "Dat is prachtig om te zien. De robots stralen robuustheid uit. Alles is gemaakt van RVS." Toen hij de M2erlin bij een collega-veehouder aan het werk zag, raakte hij al snel overtuigd van het type robot. "Het werkte allemaal perfect en storingsvrij. Dat sprak mij enorm aan."
De Nijs investeerde in een 2-componentenvloer en coating op de wand, zodat hij de robotruimte snel en gemakkelijk schoon kan spuiten.